Umowa spedycji a umowa przewozu – najważniejsze elementy

umowa spedycji a umowa przewozu

Umowy nazwane charakteryzuje to, że ich regulację można odnaleźć w konkretnych przepisach prawa cywilnego. Należą tu m.in. umowa spedycji oraz umowa przewozu. Między tymi dokumentami są zasadnicze różnice. 

Umowa spedycji a umowa przewozu

Są to dwa inne kontrakty, które część osób uważa za tożsame – i synonimiczne. Wyjaśniamy, dlaczego umowa spedycji oraz umowa przewozu nie są jednakowe. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek. Przede wszystkim – trzeba przeanalizować treść umów, by odróżnić umowę spedycji od umowy przewozu. 

Co to jest umowa przewozu?

Zgodnie z treścią art. 774 kc, podpisując umowę przewozu, przewoźnik jest zobowiązany do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Przedmiotem umowy może być transport osób lub mienia. Ten rodzaj umowy jest regulowany przepisami krajowymi. Elementy umowy przewozu różnią się od treści umowy spedycji. 

Ma ona węższy zakres niż umowa spedycji. Jeżeli w umowie jest mowa tylko o transporcie osób lub mienia, to mamy do czynienia z umową przewozu. Może to być umowa przewozu rzeczy – rowerów, komputerów itd. – albo ludzi oraz zwierząt. 

W ramach umowy przewozu nie ma takich czynności jak między innymi załatwianie formalności administracyjnych lub celnych przez pracownika przewoźnika. Jest on zobowiązany jedynie do zapewnienia podróżnym warunków bezpieczeństwa i higieny odpowiadających rodzajowi transportu. Z kolei zakres obowiązków spedytora jest dużo szerszy, niż w przypadku przewoźnika – o tym piszemy poniżej. 

Co to jest umowa spedycji?

Przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do zrealizowania innych usług związanych z jej przewozem. W zamian ustala się za to wynagrodzenie (art. 794 kodeksu cywilnego). Spedytor może występować w imieniu własnym albo dającego zlecenie.

Cechą charakterystyczną umowy spedycji jest liczba i złożoność etapów procesu oraz czynności, do których spedytor się zobowiązuje. Co ważne, spedycja nie może dotyczyć transportu osób. Z kolei transport mienia jest elementem spedycji. Spedytor może odpowiadać tak samo jak przewoźnik – odpowiedzialność pojawi się dopiero, gdy spedytor dokona przewozu samodzielnie.

Umowa spedycji – co zawiera?

Umowa spedycji nie dotyczy jedynie przewozu towaru, ale też wykonania innych czynności. Mogą to być działania między innymi o charakterze logistycznym, administracyjnym, załadunkowym, rozładunkowym oraz celnym. W przeciwieństwie do przewozu, spedycja może podlegać także pod prawodawstwo międzynarodowe.

Umowa spedycji jest bardziej złożona – zwykle są w niej zobowiązania dodatkowe, które nakładają na wykonawcę jeszcze inne obowiązki. Ważne, by obie strony bardzo precyzyjnie określały zakres obowiązków, by uniknąć ew. konfliktów i by nie było problemów z identyfikacją konkretnej umowy.

Czego dotyczy Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu towarów?

CMR zawiera preambułę, wskazującą na cel Konwencji i jej przedmiot. Mowa o uregulowaniu warunków umowy międzynarodowego przewozu drogowego towarów. Głównie chodzi o dokumenty używane do przewozu oraz o odpowiedzialność przewoźnika.

KwK, foto: Aymanejed / pixabay